فزت و رب الکعبه
|
نخستین امام شیعیان | |
|
زندگی میراث فضائل اصحاب |
فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَه سخنی از امام علی(ع) به معنای «به پروردگار کعبه سوگند، رستگار شدم.» که پس از ضربت خوردن در سحر ۱۹ رمضان سال ۴۰ق بر زبان آورده است.
بنا به گزارش ابن قتیبه دینوری مورخ قرن سوم، ابن ملجم به طرف على(ع) رفت و گفت: حُکم از آن خداست نه از آن تو، سپس با شمشیر ضربهاى بر پیشانى على(ع) زد. على(ع) گفت: «فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَة؛ به خداى کعبه رستگار شدم». عالمانی از شیعه مانند سید رضی، ابن شهر آشوب و از اهل سنت مانند ابن اثیر و بلاذری این سخن را نقل کرده‌اند. البته تعدادی از منابع متأخر بجای عبارت مذکور تعبیر «فزت برب الکعبة» را نقل کرده‌اند.
بنا به نقل ابن عبدالبر مورخ قرن پنجم، پیش از امام علی(ع)، حرام بن مِلحان در واقعه بئر معونه در سال چهارم هجری به هنگام شهادت جمله «فزت و ربّ الکعبة» را بر زبان جاری کرده بود.
پانویس
- ↑ محدثی، فرهنگ غدیر، ۱۳۹۲ش، ص۴۶۵.
- ↑ ابن قتیبه، الإمامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۸۰.
- ↑ سید رضی، خصائص الأئمة، ۱۴۰۶ق، ص۶۳.
- ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۱۹.
- ↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۶۱۸.
- ↑ بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۴۸۸.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به: مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ش، ج۱۱، ص۲۲۵.
- ↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۷.
منابع
- ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق.
- ابن شهرآشوب مازندرانی، مناقب آل أبی‌طالب علیهم‌السلام، قم، انتشارات علامه، چاپ اول، ۱۳۷۹ق.
- ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
- ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الامامة و السیاسة، تحقیق: علی شیری، بیروت، دارالأضواء، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
- بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
- سید رضی، محمد بن حسین، خصائص الأئمة علیهم‌السلام (خصائص أمیر المؤمنین علیه‌السلام)، محقق و مصحح: محمدهادی امینی، مشهد، آستان قدس رضوی، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.
- مازندرانی، محمدصالح بن احمد، شرح الکافی، محقق ابوالحسن شعرانى، تهران، المکتبة الإسلامیة، ۱۳۸۲ش.
- محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، قم، نشر معروف، ۱۳۹۲ش.